Wydarzenia
|
Stymulują działalność innowacyjną  Z dr PIOTREM ZAKRZEWSKIM, zastępcą dyrektora Departamentu Promocji i Wspierania Innowacyjności Urzędu Patentowego RP, z okazji 100-lecia powołania Urzędu Patentowego RP – rozmawia Jerzy Byra Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej został powołany dnia 13 grudnia 1918 roku dekretem tymczasowym Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. Był jedną z pierwszych instytucji utworzonych po odzyskaniu niepodległości. Ten sam akt prawny określił również podstawowe ramy działania rzeczników patentowych, jako zawodowych pełnomocników upoważnionych do reprezentowania stron postępowania przed Urzędem Patentowym RP. W roku 1919 Naczelnik Państwa wydał trzy kolejne dekrety stanowiące pierwsze nowoczesne regulacje prawne odzwierciedlające potrzeby polskiego społeczeństwa w zakresie ochrony własności przemysłowej, niezbędnej dla rozwoju gospodarczego odrodzonego państwa. Dzięki temu dorobek intelektualny polskich wynalazców, naukowców oraz twórców rozwiązań technicznych i projektowych chroniony jest w sposób ciągły w ostatnich 100 latach państwowości. W ciągu 100 lat nieprzerwanej działalności Urząd Patentowy RP udzielił ponad 228 tysięcy patentów na wynalazki, zarejestrował ponad 69 tysięcy wzorów użytkowych, 42 tysiące wzorów przemysłowych, w tym wzorów zdobniczych oraz ponad 461 tysięcy znaków towarowych. Łącznie w tym okresie wpłynęło do Urzędu Patentowego RP ponad 1 mln 200 tys. zgłoszeń.    JERZY BYRA Panie dyrektorze, Urząd Patentowy RP obchodzi w tym roku swoje 100 lat działalności. Pan reprezentuje departament odpowiedzialny za promocję i wspieranie innowacyjności. Proszę zatem o brawurowe przedstawienie przymiotów zacnego jubilata. Dr PIOTR ZAKRZEWSKI Co do funkcji i zakresu obowiązków wszystko się zgadza. Mam jednak obawy czy ze względu na zaledwie 11-letnie doświadczenie i staż pracy w stuletniej instytucji sprostam Pana oczekiwaniom. Jaki to problem dla absolwenta Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, doktora nauk społecznych, specjalisty od systemów politycznych? Choć też jestem ciekaw, jak to się stało, że zaraz po magisterium zapragnął Pan pracować w innowacjach? Kończąc studia w kwietniu 2007 roku byłem zdecydowany pracować w firmie, która zajmowałaby się organizacją wydarzeń promocyjnych i popularyzacją wiedzy. Stąd, gdy tylko dowiedziałem się, że w Urzędzie Patentowym RP jest taki wydział, złożyłem aplikację i ku mojej satysfakcji, po rozstrzygnięciu konkursu zostałem przyjęty i podjąłem pracę. Dało się pogodzić pańską uczelnianą specjalizację w kwestiach ustrojowych i systemach politycznych z problematyką ochrony własności przemysłowej? Tematyka, była mi mało znana, podobnie jak i specyfika działalności Urzędu Patentowego. Ale jak się okazało, przydało się doświadczenie zdobyte podczas pisania pracy magisterskiej i później doktorskiej na temat rządów mniejszościowych w Polsce po 1989 roku. Nie dostrzegam związku pomiędzy nieznaną problematyką i niezwiązanym z nią doświadczeniem a ich pomocą w całkowicie odmiennej nowej pracy. W ramach pracy dyplomowej robiłem badania na podstawie analiz ilościowych (statystyka głosowań w Sejmie) i jakościowych (pogłębione wywiady z niemal wszystkimi premierami rządów mniejszościowych po 1989 roku). Ta praktyczna wiedza naukowa polegająca na pewnym porządkowaniu rzeczywistości i operowaniu aparatem pojęciowym zdecydowanie pomogła mi w pracy w urzędzie. Nie zaskoczyła Pana problematyka innowacyjności? Wzbudziła raczej ciekawość i zaskoczyła pozytywnie. Dla humanisty, który przez świat rozwiązań technicznych wkracza w problematykę wynalazczości, styka się z inżynierami i naukami ścisłymi jest to wystarczająco interesujące, by stało się ambitnym wyzwaniem. W mojej pracy nie chodzi tylko o ścisłe rozumienie problemów technicznych, ale raczej o kwestie komunikacyjne. O to, z czym człowiek się styka, a także o sposób rozumienia problematyki prawniczej. Kto był Pana mentorem w tym nowym świecie rozwiązań technicznych? Trafiłem do gabinetu prezes dr Alicji Adamczak z zadaniem kontaktów z mediami. Teraz, wspólnie z kolegami, Ryszardem Kondratiukiem, dyrektorem departamentu oraz innymi osobami zajmujemy się działalnością promocyjną urzędu patentowego oraz tworzymy i realizujemy przedsięwzięcia na rzecz wspierania innowacyjności. Wprawdzie, jako „Prestiż” nie we wszystkich, rozlicznych wydarzeniach organizowanych przez Urząd Patentowy bierzemy udział, ale w miarę możliwości patronujemy im medialnie. I co osobiście z satysfakcją obserwuję, że Pan wraz z Piotrem Brylskim, radcą prezesa Urzędu Patentowego RP, pełniącym funkcję asystenta prezes dr Alicji Adamczak, świetnie się sprawdzacie w roli moderatorów zróżnicowanych tematycznie konferencji i sympozjów. Zawsze jesteście dobrze przygotowani merytorycznie. Prowadzicie te wydarzenia z wdziękiem, swadą i humorem. Dziękuję, to miłe i bardzo dla nas ważne uznanie. Bo nie tylko cieszy, ale też motywuje do szukania jeszcze lepszych i ciekawszych efektów prezentacji działalności Urzędu Patentowego. Między innymi służy temu wyjątkowo dobra współpraca z Piotrem i wzajemne zrozumienie przy prowadzeniu tego rodzaju wydarzeń. Myślę też, że pomaga nam w tym perspektywa słuchacza do którego musimy dotrzeć ze zrozumiałym i wartościowym przekazem. Przygotowując się do sympozjum czy konferencji zawsze staramy się wyobrazić, jak by to było gdybyśmy siedzieli po drugiej stronie. Z jednej strony mamy wykładowców - panelistów, którzy w tych wydarzeniach aktywnie uczestniczą. I choć są to osoby z dużymi sukcesami na rynku nie zawsze potrafią o tym właściwie mówić, dlatego staramy się im pomóc aby ich sukces jak najlepiej zaprezentować. Nasza w tym rola by ich zachęcić do opowiedzenia o tym co osiągnęli. Natomiast z drugiej strony mamy uczestników wydarzenia, gdzie nie wszyscy mają pełną wiedzę na temat własności intelektualnej. Tym samym zrozumiałe, że chcą się dowiedzieć czegoś interesującego w krótkim czasie. Na przykład z punktu widzenia małego czy średniego przedsiębiorcy, którzy trafili na konferencję Urzędu Patentowego, ważne jest, by wynieść z niej dla siebie jak najwięcej praktycznej wiedzy. No właśnie. Ten wartościowy przekaz jest możliwy tylko wtedy, gdy są dobrzy wykładowcy i paneliści. Jak do nich docieracie i pozyskujecie do współpracy? To jest wypadkowa kilku czynników. Po pierwsze, naszego świetnego zespołu kreatywnego. Bo to nie jest tak, że my jesteśmy tylko we dwóch, pełnimy wdzięczne role moderatorów i pozytywnie kojarzymy się z wydarzeniem. Nad takim przedsięwzięciem jak międzynarodowe sympozjum w Krakowie czy marcowa konferencja dotycząca wzornictwa przemysłowego pracuje sztab osób. Przynajmniej kilka osób z naszego departamentu, ale oczywiście włączane są też osoby z zaprzyjaźnionego Departamentu Zbiorów Literatury Patentowej i innych. Mówię to z wdzięcznością dla wszystkich osób biorących udział w realizacji tych wydarzeń. Sprawne przeprowadzenie i końcowy sukces tych przedsięwzięć jest możliwy również dzięki nim. Po drugie, pogłębiamy nasze kontakty uczestnicząc w przedsięwzięciach, na które jesteśmy zapraszani. Dzisiaj Urząd Patentowy nie jest już tylko kojarzony jako biurokratyczna instytucja, która rozpatruje zgłoszenia, udziela praw wyłącznych, ale też w wymierny sposób działa w ekosystemie innowacji. Stąd też bardzo często ludzi których poznajemy to właśnie wynik różnych spotkań. I po trzecie, docieramy do naszych potencjalnych wykładowców i panelistów dzięki lekturze przeglądów prasy z działami innowacji i transferu technologii. A także naszych osobistych i instytucjonalnych kontaktów. Na przykład od trzech lat współpracujemy z Ambasadą Izraela w Warszawie. Dzięki tej współpracy jesteśmy w stanie zaprosić na międzynarodowe sympozjum do Krakowa uznanych specjalistów, menedżerów, przedsiębiorców i naukowców izraelskich. Poza tym urząd, jako jedna z nielicznych instytucji publicznych, w kwietniu 2017 roku został partnerem Koalicji na rzecz Polskich Innowacji – dziś organizacji liczącej ponad 60 członków, którzy swoimi działaniami starają się wzmacniać ekosystem innowacji w Polsce. Zdaję sobie sprawę, że organizacja tak dużych wydarzeń wymaga wysiłku i zaangażowania wielu osób. Ilu pracowników liczy wasz departament. „W porywach” 14, ale w rzeczywistości mniej. Jak już mówiłem, w ich realizacje włączane są również osoby z innych departamentów. Pytając o liczbę pracowników miałem na uwadze obchody 100. rocznicy ochrony własności przemysłowej oraz ustanowienia Urzędu Patentowego RP i zawodu rzecznika patentowego. Bo w ramach jubileuszu Urząd Patentowy organizuje całoroczny cykl wielu wydarzeń, konferencji, seminariów i sympozjów poświęconych zagadnieniom własności intelektualnej. A to wymaga zaangażowania dużej liczby osób. To prawda. Ale staramy się tak rozkładać zadania by sprostać temu jubileuszowemu przedsięwzięciu. To dla nas duże wyzwanie. Centralne obchody odbędą się 26 listopada na Zamku Królewskim i Teatrze Wielkim. Z okazji 100. rocznicy zostaną również wydane liczne publikacje popularyzujące ideę szerokiej ochrony prawnej przysługującej twórcom innowacyjnych rozwiązań naukowo-technicznych i projektowych. Między innymi Księga Pamiątkowa „100 lat ochrony własności przemysłowej na ziemiach polskich”. Rok 2018 jest dla nas szczególny również z innego względu. Przygotowujemy się do uruchomienia projektu systemowego „Usługi IP dla biznesu”, stanowiącego odpowiedź wobec oczekiwań małych i średnich przedsiębiorstw w zakresie identyfikacji dóbr niematerialnych w firmie. To wszystko w kraju. A czy za granicą też przewidujecie działania promocyjne nawiązujące do rocznicy? Jak najbardziej. Od 24 września do 2 października, w Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) w Genewie, podczas Sesji Zgromadzenia Związków WIPO organizujemy wystawę polskich wynalazków i wzornictwa przemysłowego. Wezmą w niej udział najwyższe władze Rzeczypospolitej Polskiej, na czele z wicepremierem, ministrem kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotrem Glińskim. W uroczystości będą również uczestniczyli Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny RP – Stały Przedstawiciel RP przy Biurze Narodów Zjednoczonych w Genewie, Zbigniew Czech oraz prezes Urzędu Patentowego RP, dr Alicja Adamczak. Czy ta wystawa będzie miała jakiś szczególny akcent, nawiązujący do 100. rocznicy powołania Urzędu Patentowego? Wśród prezentowanych wynalazków i wzorów przemysłowych, którymi się pochwalimy, obok innowacyjnego samochodu elektrycznego Triggo będzie także w historycznym ujęciu urządzenie do nadawania powietrzu właściwości powietrza górskiego. Przeznaczenie urządzenia oryginalne i ciekawe, ale dlaczego szczególne? Jest to wynalazek Ignacego Mościckiego, który jako prezydent Polski pracował nad tym rozwiązaniem na Zamku Królewskim, z myślą o swoim przyjacielu Józefie Piłsudskim. Otóż marszałek miał problemy z płucami. Więc prezydent Mościcki zaprojektował to urządzenie z myślą o oczyszczeniu powietrza w pomieszczeniach, w których przebywał marszałek. To urządzenie zostało oczywiście w okresie II RP zgłoszone do Urzędu Patentowego. Teraz na podstawie odnalezionego przez nas opisu został wspólnie z Centrum Inteligentnego Rozwoju wykonany prototyp, i to on zostanie pokazany w Genewie. Będzie działać? Już działa. Przyzna Pan, że ta historia ma wymiar symboliczny. Cofa nas do czasu powstania Urzędu Patentowego, do postaci z tego okresu, wybitnego wynalazcy Ignacego Mościckiego i jednocześnie do jego wynalazku, który zostaje dzisiaj ponownie zmaterializowany i pokazany. Wystawa będzie jednym z wydarzeń przenoszących nas w przyszłość. Przez pryzmat prezentowanych rozwiązań polskiej myśli technicznej i wzorniczej, będzie pewną zachętą do zdobywania uznania na świecie. Bo co lepiej niż sukcesy polskich przedsiębiorców na rynkach zagranicznych może zachęcać kolejnych do ochrony własnych inwestycji i działalności innowacyjnej. Brzmi to jak przesłanie do Urzędu Patentowego, by kontynuował misję edukacyjną i dalej starał się podnosić poziom świadomości i wiedzy związanej z ochroną własności intelektualnej. Mamy tego świadomość i będziemy tę misję kontynuować. Dlatego warto przypomnieć, że Urząd Patentowy zajmuje się nie tylko udzielaniem praw wyłącznych, ale udostępnia również informację patentową, upowszechnia wiedzę o ochronie własności przemysłowej oraz prowadzi działalność edukacyjną w zakresie zagadnień dotyczących właśnie ochrony własności intelektualnej i jej znaczenia dla rozwoju gospodarczego kraju. Bo ochrona tej własności jest z jednej strony ochroną przed konkurencją, przed kopiowaniem, a z drugiej, i na to warto zwrócić uwagę, ochrona ta jest bodźcem stymulującym do działalności innowacyjnej. W nawiązaniu do podejmowanych przez Urząd Patentowy różnorodnych inicjatyw służących pobudzaniu innowacyjności i przedsiębiorczości, jeszcze zapytam – czy te inicjatywy mają wpływ na efektywny transfer technologii z nauki do biznesu. Raczej nie jest z tym najlepiej. Patrząc z perspektywy moich 11 lat pracy w Urzędzie Patentowym uważam, że sporo się przez ten czas zmieniło na lepsze. Oczywiście nadal możemy narzekać i podkreślać, jak ważna jest współpraca środowiska naukowego z przedsiębiorcami oraz, że powinna być ona lepsza. Ale mamy też dużo pozytywnych przykładów, które wskazują, że ta współpraca już się dzieje. Jednocześnie uważam, że potrzeba nam czasu dla podnoszenia świadomości potrzeby takiej współpracy i bardziej efektywnych dla obu stron rezultatów. Dla poparcia tej oceny bardzo często powołuję się na przykład Stanów Zjednoczonych. Chcemy w Polsce recypować dobre wzorce, ale czasem chcemy to robić zbyt gwałtownie. Obrazowo ujmując – to tak jakby puścić Pendolino po starych torach, który po tych torach nie jest się w stanie rozpędzić. Kiedy na początku lat 80. Amerykanie wprowadzali prawo, które pozwalało uczelniom zakładać spółki i komercjalizować własność intelektualną, to myśmy byli w okresie stanu wojennego. Nie możemy o tym zapominać. Co zatem dzieje się takiego, że jest Pan optymistą w sprawie rozwoju efektywnej współpracy nauki i biznesu? Obecnie pojawiają się na rynku coraz szersze instrumenty, które wreszcie własność intelektualną dowartościowują. Taka współpraca nie oznacza jedynie zbędnego wydatku dla przedsiębiorcy, a dla naukowca punktów w ocenie parametrycznej danej jednostki uczelnianej. Trzeba pokazywać, że to może być konkretny zysk dla obu stron. Tylko, żeby ten zysk zaistniał, potrzeba spotkania partnerów, właśnie partnerów – nie konkurentów. Ze strony naukowca ograniczenia jego ambicji, a ze strony przedsiębiorcy docenienia wkładu twórczego wynalazcy. Pierwszy z nich dokonując wynalazku jest przekonany o swojej doskonałości i nie uwzględnia żadnych negocjacji z przedsiębiorcą. Drugi, który siłą rzeczy kieruje się potrzebą zysku i chciałby, żeby ta komercjalizacja odbywała się na bardzo niskim poziomie wydatkowania środków finansowych. Dlatego uważam, że ich spotkanie pośrodku może przynieść dobre rezultaty. Dlaczego za granicą współpraca nauki i biznesu wygląda znacznie lepiej? Dam przykład z Wielkiej Brytanii. W ramach naszych spotkań z ośrodkami transferu technologii, dyrektor jednego z nich powiedziała nam, że ich liczba wdrożeń uczelnianych jest bliska 100 proc. Według jej relacji dzieje się tak w prosty sposób. Gdy tylko naukowcy w danym ośrodku akademickim podejmują pracę nad określonym rozwiązaniem ośrodek od razu szuka przedsiębiorcy, który byłby zainteresowany komercjalizacją tego rozwiązania. Jeśli nie – kontynuują poszukiwania. Te rozwiązania, które przedsiębiorca ocenia jako wartościowe, dające szanse wejścia na rynek są patentowane i zgłaszane do ochrony. Oto odpowiedź na pytanie – dlaczego za granicą mają lepsze wyniki w komercjalizacji wynalazków. Już na koniec, proszę spróbować ocenić nasz kapitał intelektualny i jego szanse na rozwój z perspektywy Urzędu Patentowego o stuletniej tradycji. Dzisiaj przewagę konkurencyjną w gospodarce nie zdobywa się dzięki zasobom naturalnym czy materialnym, ale właśnie dzięki zasobom twórczego kapitału intelektualnego. Świadczą o tym osiągnięcia naukowców i przedsiębiorców prezentowane podczas naszych konferencji i sympozjów. To, że jesteśmy w wielu branżach silni i naprawdę konkurencyjni odczuwa się z największą satysfakcją za granicą. Na przykład w ubiegłym roku uczestniczyłem w szkoleniu dotyczącym transferu technologii w Waszyngtonie. Tam właśnie podczas jednego z dni szkoleniowych zabrano nas na wizytę studyjną do Uniwersytetu Maryland, gdzie zaprezentowano nam drukarki i drukowanie 3D. Po pierwsze, dla mnie to nie była żadna nowinka. Myśmy już w naszym Urzędzie Patentowym wielokrotnie, również na warsztatach dla dzieci prezentowali takie rozwiązania. A po drugie, co było dla mnie ogromną satysfakcją, te drukarki były z polskiej firmy Zortrax, z Olsztyna. Gdy im o tym powiedziałem, byli zachwyceni, ale niestety chyba nie do końca świadomi, gdzie znajduje się Polska. Jestem przekonany, że nasz kraj znajduje się dziś na bardzo dobrym etapie rozwoju – mamy z jednej strony rzeszę niesamowicie zdolnych ludzi – studentów i naukowców, z drugiej zaś – świetnych przedsiębiorców, zainteresowanych rozwojem swojej firmy często w oparciu o własność intelektualną. Konkurujemy z liderami wielu branż na świecie. Liczba startupów w Polsce rośnie, a badania pokazują, że są one coraz bardziej świadome konieczności skalowalności biznesu. Powinniśmy ostatecznie wyzbyć się kompleksu słabo rozwiniętego, nieinnowacyjnego kraju, w którym nie warto rozpoczynać wielkich przedsięwzięć. Pamiętam jak kilka lat temu jeden z naszych młodych wynalazców deklarował, że nie zamierza wyjeżdżać z Polski, że tu chce się kształcić i rozwijać swoją działalność. Dziś jest właścicielem dobrze prosperującej, także na rynkach zagranicznych, firmy oraz akceleratora wspierającego młodych przedsiębiorców. Polak potrafi… Dziekuję za rozmowę. Ramka 100-leciu ustanowienia ochrony własności przemysłowej w Polsce i powołaniu Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej towarzyszy szeroki program edukacyjnych wydarzeń jubileuszowych. Celem programu jest upowszechnianie wiedzy o ochronie własności intelektualnej oraz promocja najlepszych praktyk w zakresie rozwoju innowacyjności i zarządzania własnością przemysłową. Wybrane historyczne daty z działalności Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej
Na zdjęciach dr Piotr Zakrzewski podczas prowadzenia dyskusji i debat na organizowanych przez Urząd Patentowy RP konferencjach, sympozjach i spotkaniach: 1. Podczas konferencji z okazji Światowego Dnia Własności Intelektualnej „100 lat Ochrony Własności Przemysłowej w Polsce”, która odbyła się w Filharmonii Narodowej w Warszawie. 2. Józef Piłsudski, Naczelnik Państwa Polskiego; fragment podpisanego przez niego dekretu o powołaniu Urzędu Patentowego Republiki Polskiej; aktualna siedziba UPRP przy ul. Niepodległości 188/192 w Warszawie. 3. Wraz z Piotrem Brylskim z UPRP (z prawej) podczas XIII Międzynarodowego Sympozjum w Krakowie, z cyklu „Własność przemysłowa w innowacyjne gospodarce”. 4. Podczas spotkania w Urzędzie Patentowym „Zostań wynalazcą - Dziewczyny na politechniki”. Fot. Archiwum UPRP Na zdjęciach dr Piotr Zakrzewski podczas prowadzenia dyskusji i debat na organizowanych przez Urząd Patentowy RP konferencjach i sympozjach: 1. Konferencja z okazji Światowego Dnia Własności Intelektualnej „100 lat Ochrony Własności Przemysłowej w Polsce”, która odbyła się w Filharmonii Narodowej w Warszawie. 2. Chwila refleksji. 3. Dyskusja na XII Międzynarodowym Sympozjum w Krakowie podczas wystąpienia Janusza Wrobla, Prezesa Neurosoft z udziałem Prezes UPRP dr Alicji Adamczak, w ramach panelu „Polska dla Izraela - Izrael dla Polski” . 4. Ogólnopolska konferencja z okazji Światowego Dnia Własności Intelektualnej w Filharmonii Narodowej w Warszawie „Ochrona wizerunku Fryderyka Chopina”. Fot. Archiwum UPRP dodano: 2018-09-10 02:35:57 |