Chcesz otrzymywać najnowsze wiadomości
Wydarzenia
Odpowiedzi na trudne pytania



Prof. dr Ewa Lewandowska-Tarasiuk

Po zakończonej prezentacji jest czas na pytania i dyskusję. Nie znaczy to jednak, że prezenter musi odpowiadać na wszystkie pytania, rozstrzygać wszystkie wątpliwości, komentować wszystko, czego wyrazem będą zachowania niektórych odbiorców.


Bywa, że odbiorcy czując się zainspirowani perswazyjną siłą działań prezentacyjnych, pragną podzielić się z prezenterem i audytorium kreatywnością reakcji, bądź czują intelektualny niedosyt wyrażający się w formułowanych przez nich pytaniach. Są to zazwyczaj pozytywne motywacje udziału w procesie publicznego formułowania pytań i sądów przez odbiorców prezentacji. Nie ma bowiem nic gorszego niż odbiór bierny i milczący, gdy uczestnicy z niecierpliwością oczekują zakończenia prezentacji. Od prezentera zależy, jakie będą formalne rygory tej części – ile czasu przeznaczy on na zadawanie pytań, jakie kryteria przyjmie, decydując się na odpowiedzi, jak długo zainteresowani prezentacją odbiorcy będą komentowali, polemizowali i wyrażali swoje opinie na temat tego, co usłyszeli i zobaczyli.

Prezenter ma prawo dokonywać selekcji pytań, na które chce odpowiadać. Zainteresowanych odpowiedziami na pozostałe pytania może zaprosić do kontaktu indywidualnego, taktownie odesłać do wskazanych przez siebie źródeł informacji, poprosić o czas i możliwość przygotowania odpowiedzi w innym terminie bądź stwierdzić wiarygodnie o braku możliwości rzetelnej odpowiedzi na postawione pytania. Dlatego dobrze będzie, gdy prezenter uzna część  poświęconą pytaniom i odpowiedziom za fragment prezentacji równie istotny, jak wszystko, co miało miejsce dotąd, nawet gdy te pytania będą trudne i kłopotliwe.

Pozostając w ogniu pytań – a taki jest los prezentera – niejednokrotnie trzeba się zmagać z pytaniami trudnymi i kłopotliwymi. Sformułujmy więc kilka zasad ułatwiających odpowiedzi na takie pytania:
  • nie okazywać zdenerwowania, utrzymywać pogodny i życzliwy stosunek do audytorium, nie dać się zirytować i sprowokować do wybuchu złości i jakichkolwiek zachowań nadwerężających wizerunek osoby kompetentnej i kulturalnej
  • nie tracić poczucia humoru
  • nie przyjmować konwencji i stylu, w jakich utrzymywane są pytania tendencyjne - pozostać przy merytorycznej i kulturalnej konwencji odpowiedzi
  • nie angażować się w dyskusję, nie dać się „sprowadzić na manowce", czuwać i kontrolować bieg dyskusji i supozycje niektórych jej komunikatów
  • pamiętać, że nie każde pytanie wymaga odpowiedzi - często nawet niestosowne byłoby odpowiadanie na pytania retoryczne
  • w sytuacji braku merytorycznej pewności nie blefować, lecz stwierdzić, że rzeczywiście przywołany wątek warto raz jeszcze przemyśleć czy sprawdzić
  • stosować użyteczne zwroty, tworząc klimat wzajemnego szacunku, przyzwalający na dialog nawet w trudnej sytuacji, na przykład:
          To bardzo trafne, dobre pytanie.
          Cieszę się, że takie pytanie padło.
          Zastanawialiśmy się nad tą kwestią
          i sądzę, że warto tu wziąć pod uwagę, że...
  • nie dopuszczać do zbyt długich wypowiedzi, przypominać o rygorach formalnych dyskusji
  • kontrolować własne zachowanie, język ciała i mimikę, które mają wspierać swą ekspresją pozytywny stosunek do pytających, nawet tych najbardziej kłopotliwych
  • koncentrować się na intelektualnym aspekcie pytania i wykazywać się refleksem.
Sztuka radzenia sobie z trudnymi i kłopotliwymi pytaniami potwierdza kompetencje prezentera i wiarygodność kreowanego przezeń aktu retorycznego, tym samym potwierdza merytoryczny sens prezentacji. Możliwość zadawania pytań, którą odbiorcy potrafią docenić, pozwala nawiązać dialog między prezenterami a słuchaczami i, jako forma intelektualnej interaktywności, potwierdza jej istotną rolę w dramaturgii prezentacji.

Tak jak w tragedii antycznej chór komentował wydarzenia i głosił prawdy z nich wynikające, tak głosy audytorium, jego intelektualny odbiór prezentacji i towarzyszące temu odczucia są miernikiem wartości prezentacyjnego spektaklu. Znaczenie prezentacji potwierdza się bowiem w jej percepcji i żyje w umysłach i odczuciach odbiorców. (wrzesień 2019)

dodano: 2019-09-10 01:05:47